Şaşılık

ŞAŞILIK NEDİR?

Şaşılık, temel bakış pozisyonunda iken gözlerin birbirine paralel olmamasıdır. Göz kaymaları, yatay düzlemde orta hattan içe ya da dışa dikey düzlemde aşağı ya da yukarı kayma şeklinde olabilir. Binoküler tek görme yani her iki gözün retinasında farklı oluşan görüntülerin tek olarak algılanması, ancak gözlerin birbirine paralel olması, göz kaslarının düzenli çalışması ve kırma kusurlarının düzeltilmesi ile mümkün olur.

KİMLERDE GÖRÜLÜR, BELİRTİLERİ NELERDİR?

Çocukluk döneminde yapılacak rutin muayeneler, gizli kaymaların, kırma kusurlarının, ailelerin fark edemediği küçük açılı kaymaların tanısı ve erken tedavisi açısından çok önemlidir. Dolayısıyla hiçbir problem olmasa dahi, çocukların 2 aylıktan başlayarak 6 ay, 3–5–7–12 yaşlarda muayeneleri önemlidir.

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Genetiğin rolü vardır. Ailesinde şaşılık hastalığı olanlarda risk daha fazladır. Erken doğumlar, havale geçirilmesi, travmalar da riski arttıran faktörlerdir.

TANI VE TETKİK YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Normal muayene yöntemleri ile şaşılık tanısı konulabilir. Kaymalar, poliklinik koşullarında kolayca tanınabilir. Burada, kaymaya bağlı tembelliğin olup olmadığı, kaymanın gözlüklerle düzeltilip düzeltilemediği önemlidir.

• Görmenin değerlendirilmesi,
• Kaymanın yönü, ne zaman başladığı,
• Kayma derecesinin prizmalarla ve synoptofor cihazı ile tespiti,
• Hess perdesi tetkiki; göz kası felcine bağlı şaşılıklarda önemlidir,
• Hirshberg tetkiki; fiksasyon yapmayan hastalarda kayma derecesinin korneal ışık reflesi ile değerlendirilmesidir,
• Stereopsis tetkiki; derinlik hissi (üç boyutlu görme) tayini.

BEBEK/ÇOCUK KIRMA KUSURU VE KAYMA AÇISI TESPİTİ

Son yıllarda küçük çocukların bilgisayarlı göz muayeneleri ve taramaları için geliştirilen bu tip cihazlar, bebek ve çocuklarda bir metre mesafeden her iki gözün kırma kusurunu aynı anda ölçebiliyor.

Tamamen otomatik olan bu ölçüm sırasında aynı zamanda;

• Gözbebeği çapı,
• İki göz arası mesafesi,
• Kayma açısı,
• Kırma kusuru da ölçülebilmekte.

Plusoptix ile bebek ve çocuklarınızın göz ölçümlerini onları hiç zorlamadan; uzaktan fotoğraf çeker gibi eğlenceli bir şekilde yapıyoruz.

ERKEN TANI ÇOK ÖNEMLİ Mİ?

Tedavi edilmeyen kaymalar estetik açıdan rahatsız edici olduğu kadar, fonksiyonel olarak da görme azlığına neden olur. Kayan gözde tembellik gelişeceği için hem görme azdır, hem de derinlik hissi (üç boyutlu görme) azalır. Şaşılık ambliyopisi 6-7 yaşa kadar tedavi edilmelidir. Çünkü bu yaşlardan sonra ne yazık ki yapılan tedavilerde istenilen cevaplar alınamamaktadır.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

1- Optik Tedavi: Refraksiyon kusurunun düzeltilmesi esasına dayanır. Sferik ve silindirik camlar veya prizmatik cam kullanılır

2- Ortoptik Egzersizler: Son yıllarda daha çok tanı amaçlı kullanılmaktadır. Amaç, hastanın iki gözle tek görebilmesini sağlayarak üç boyutlu görmenin arttırılmasıdır.

3- Medikal Tedavi: Midriyatik ve miyotik ilaçlar kullanılarak yapılan tedavidir.

4- Cerrahi Tedavi

TEDAVİNİN BAŞARISI

Şaşılıklarda öncelikle kırma kusuru gözlükle düzeltilmelidir. Bunun yanında tembellik varsa mutlaka çeşitli yöntemlerle bunu tedavi etmek gereklidir. Kimi zaman sadece bunlar şaşılığı düzeltmeye yetebilir. Görme tembelliği tedavi edildikten sonra gözlükle düzeltilemeyen kayma cerrahi olarak düzeltilir. Kimi zaman tembellik tedavisine karşı bir direnç vardır, bu vakalarda cerrahi tedavi uygulandıktan sonra da kapama tedavisi yapılabilir. Başarı tedavinin erken ve etkin olmasına bağlıdır.

AMBLİYOPİ (Göz Tembelliği)

Ambliyopi Nedenleri:

• Şaşılığa bağlı ambliyopi
• Anizometropik ambliyopi iki göz arasındaki kırma kusurunun farklı olmasına bağlı olarak gelişir.
• Deprivasyon ambliyopisi küçük yaşlarda tek gözün herhangi bir nedenle kapalı kalmasıyla ortaya çıkar.